Vooraan zie je een directeur en lerares die een diverse groep leerlingen verwelkomt. De leerlingen hebben keuzevrijheid voor welke school ze kiezen. Ook is er diversiteit in leraren. Er is zowel een leerling in rolstoel als een blinde leraar met stok getekend.

1. Iedereen is welkom

In het midden van de tekening zie je kinderen die onderwijs op hun eigen niveau krijgen en die samen aan vraagstukken werken. Hier wordt gedacht vanuit de groep. Wat heeft de groep nodig? Wie helpt elkaar? En hoe geven we vanuit die gedachte invulling aan de individuele leerling?

2. Ontwikkelen op je eigen snelheid

Links zien we aandacht voor de brede ontwikkeling van het kind, ook op creatief vlak. Zo is een kind aan het koken, die tips krijgt van een oudere uit de buurt, en een leerling staat te zingen.

3. Brede ontwikkeling

Rechts zien we nabije ondersteuning. Leerlingen die het moeilijk hebben krijgen aandacht van leraar of ondersteuner. En je ziet blije kinderen die hulp gekregen hebben.Iedereen heeft weleens hulp nodig. Door die hulp nabij te maken, is hij ook toegankelijker. 

4. Nabije ondersteuning

Rechtsboven zie je personeel die verder toegerust wordt met kennis. Over de ondersteuningsbehoeftes die verschillende leerlingen kunnen hebben. Ze staan in verbinding met zorginstellingen.

5. Toerusting personeel

Tot slot zien we bovenin  een leraar die uitleg geeft over inclusie. En die zou inclusief onderwijs ook verder normaliseert. 

6. Normaliseren

Interactieve praatplaat online ESRI ambitie strategie toekomstverhaal

Vragen?

Samen bouwen we aan inclusief onderwijs. We zien in de praktijk al vele, diverse mooie voorbeelden, bijvoorbeeld die waarin regulier en gespecialiseerd onderwijs samenwerken, maar we willen meer! Daarom is onder regie van OCW in 2022 verder gewerkt met betrokkenen uit het veld aan het scenario voor inclusief onderwijs in 2035 en zijn de acties die daartoe gaan leiden uitgewerkt.

Droombeeld 2035 inclusief onderwijs

Welkom!

Droombeeld inclusief onderwijs

De tekening laat zien waar op landelijk, regionaal en schoolniveau aan gewerkt moet worden. De tekeningen worden verder uitgelegd in de sub hoofdstukken.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor het niveau landelijk: ruimte/geld in formatie, ruimere bevoegdheden en opleidingen: diverser leren lesgeven. Rennende en juichende geldmuntjes tonen de maatregel of actie ruimte en geld in formatie. Docenten en mensen uit het werkveld die voor de klas verschijnen tonen de actie of maatregel ruimere bevoegdheden. Een diverse groep leerlingen met ondersteuningsbehoefte, zoals een leerling die blind is, een leerling met gedragsproblemen en een leering in een rolstoel staan voor de actie of maatregel diverser leren lesgeven.

Maatregelen/acties op landelijk niveau

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor regionaal niveau: expertise eenvoudig beschikbaar, uitruilen kennis en personeel en invliegen bredere ondersteuning. Je ziet de verbeelding van expertise eenvoudig beschikbaar maken, door uitruilen kennis en personeel en het invliegen van bredere ondersteuning. Dit is weergegeven door een busje met informatie op het dak waar een ondersteuner met haar armen wijd uit komt lopen. Vanuit rechts zie je een jeugd of jongerenwerker in een helicopter in komen vliegen. Links wordt een koffer met kennis aangedragen en zie je hier ook één van de rennende muntjes. Er wordt ook geld beschikbaar gemaakt.

Maatregelen en acties op regionaal niveau

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor schoolniveau: van heldere koers naar professionaliseren en de schil van expertise rond de leraar. De tekening toont ook hier een rennend mundstukje. Geld sijpelt dus op verschillende plekken door vanuit landelijk naar regionaal en dus ook schoolniveau. In het midden zie je een leraar voor de klas met daaronder een groot vangnet, vastgehouden door een IB-er en iemand vanuit de zorg. Zij houden letterlijk het vangnet voor de leraar vast. Links zie je een school die een pamflet vasthoudt met daarop een koers uitgetekend. De koers legt uit hoe de medewerkers kunnen professionaliseren.

Suggesties op schoolniveau

1. Toerusten school en personeel

In deze zoom-in van de praatplaat zie je vier onderwerpen voor landelijk niveau: ontschotten onderwijs en zorg, experimenteren, onderzoeken en als laatste wet- en regelgeving. De tekening laat letterlijk zien hoe een hand een muur weghaalt tussen de zorg en het onderwijs en bijbehorende geldstromen, uitgedrukt in een mundstuk. Je ziet dat er geëxperimenteerd wordt, onderzoek met een vergrootglas en dat de kennis daaruit in wet- en regelgeving wordt opgenomen.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je vier onderwerpen voor regionaal niveau: expertise eenvoudig beschikbaar, jeugd- en jongerenwerkers, invliegen bredere ondersteuning en iedereen is welkom. De tekening zoomt in op overlap in het vak van toerusten school en personeel. Je ziet weer het busje met kennis op het dak, waaruit de ondersteuner met armen wijd komt lopen. En daarnaast de jeugd of jongerenwerker die in komt vliegen in een helicopter. Daarnaast zie je twee medewerkers achter een balie met daarboven een banner met de slogan welkom.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor schoolniveau: schil van expertise rond de leraar, betrek ouder en jongere en denk vanuit de groep. De tekening toont hier ook overlap met toerusten school en personeel. De tekening toont het beeld van de klas en leraar met daaronder een vangnet vastgehouden door iemand uit de zorg en de IB-er. Verder zie je lampjes als verbeelding van ideeën rondom het betrekken van ouder en jongeren. Onderaan een klas leerlingen die samen nadenken over wat het beste is voor de groep.

2. Laagdrempelige hulp in en nabij de school

In deze zoom-in van de praatplaat zie je één onderwerp voor landelijk niveau: voorschrijven verwachtingen SWV. De tekening toont een formulier met groene vinkjes. Waarin alle verwachtingen waarin de verwachtingen van het samenwerkingsverband zijn uitgelegd.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je vier onderwerpen voor regionaal niveau: regionaal afgestemd aanbod, gezamenlijke werkagenda, hierzien ondersteuningsplan en tot slot overzicht en inzicht in aanbod. De tekening toont handen van verschillende huidstinten en kleur mouw op elkaar. De handen worden op elkaar gelegd voor een afgestemd regionaal aanbod. Er is een gezamenlijke werkagenda met een planning, het ondersteuningsplan is herzien en inclusief gemaakt. En leerlingen en ouders hebben een overzicht en inzicht in het aanbod in de regio.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je vier onderwerpen voor schoolniveau: samenwerken met de zorg, kennis delen, warm overdragen en gedeelde visie en koersbepaling. De tekening toont het symbool van een lemniscaat, ook wel het infinity teken in de vorm van een achtje. Aan de ene kant staat het onderwijs, aan de andere kant het onderwijs. Er wordt kennis gedeeld tussen scholen, maar er wordt ook warm overgedragen tussen school en zorg en andersom. Er is gedeelde visie en koersbepaling.

3. Organiseren van dekkend aanbod onderwijs en ondersteuning

In deze zoom-in van de praatplaat zie je vier onderwerpen voor landelijk niveau: toezichtkader aanpassen, visie op breed onderwijs, regels in de weg? Dit kan al! En tot slot experimenteer ruimte. Voor het toezichtkader aanpassen zie je in de tekening een man die in een vierkant staat en letterlijk de vorm verandert door binnen het kader op zoek te gaan naar de vrijheid. Voor de visie op breed onderwijs zie je zowel koken, schilderen, het hart voor de emotionele kant en hersenen getekend. Uitroep- en vraagtekens tonen dat regels niet in de weg liggen, maar dat het al kan. Een idee lamp en een erlenmeyer tonen het creatieve vlak van experimenteerruimte.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je één onderwerp voor regionaal niveau: simpel switchen. De tekening toont een lerares die een leerling helpt van de ene school naar de ander. Zo wordt switchen simpeler. Onderaan zie je overlap met schoolniveau, waar kinderen in en buiten de klas onderwijs krijgen van de leraar, ouders met verschillende beroepen, ouderen uit de buurt die vertellen over vroeger. Zo wordt breder onderwijs ingevuld met partners.

Maatregelen/acties op regionaal niveau

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor schoolniveau: breder onderwijs invullen met partners, ontwikkelgericht waarderen en flexibiliseren leerpaden. Ook hier zie je bredere invulling met partners die onderwijs geven aan kinderen in en buiten de klas. Een leerling op een pijl omhoog toont ontwikkelgericht waarderen. Flexibiliseren van leerpaden wordt weergegeven met een flipover, waarop één weg zich splitst in verschillende wegen die uitkomen op verschillende punten.

4. Regelruimte creëren in leerpad & ontwikkeling

In deze zoom-in van de praatplaat zie je één onderwerp voor landelijk niveau: bouwnorm en bekostiging. De tekening toont voor de maatregel of actie bouwnorm en bekostiging een school met daarop veschillende maatvoeringen. Een medewerker meet alles na. Zodat het toegankelijk is voor onder meer de leerling in rolstoel. Muntstukjes komen van boven en van voren op een blauw tapijt aangelopen.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je twee onderwerpen voor regionaal niveau: onderzoek huidige status gebouwen en integraal huisvestingsplan. Bovenin toont de tekening het onderzoek naar huidige status van gebouwen. Verschillende uitroeptekens komen liggen onder het vergrootglas naast de gebouwen. Deze uitroeptekens komen uit bij een pijl die een tijdspad toont van nu tot later. Hierop worden alle acties ingevuld. Voor een integraal huisvestingsplan moeten ook faciliteiten gedeeld worden. Als voorbeeld zie je een bingo avond en sport activiteiten.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je twee onderwerpen voor schoolniveau: faciliteiten delen en samen de schouders onder kleine klusjes. De tekening toont hier een groot welkom bord voor leerlingen met een beperking. De opening is groter gemaakt, de drempel is weggehaald en een medewerker staat nog met een schop in zijn hand. Een leerling gaat op een traplift omhoog.

5. Bouwen aan toegankelijke en diverse huisvesting

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor landelijk niveau: stimuleren inclusie, inclusief taalgebruik en hulplijn om inclusief te worden. Inclusie wordt gestimuleerd door onder meer inclusief taalgebruik. Je ziet dat terug in iemand die praat op een zeepkist en in geschreven taal. Ook is er een medewerker te zien die ideeën deelt als hulplijn om inclusief te worden.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je drie onderwerpen voor regionaal niveau: van klein begin naar inclusievere maatschappij, visie uitdragen in de regio en doelstellingen formuleren. Van klein begin naar inclusievere maatschappij is de tekst die staat in een grote boom, waaronder een doos met ideeën een steeds grotere cirkel aflegt richting verschillende personen in de maatschappij. Daaronder rolt een leraar een groot formulier uit met geformuleerde doelstelingen. Vanuit de school zie je in verschillende lijnen hoe de visie van die school wordt uitgedragen in de regio. Blije leerlingen staan ernaast en omhelsen elkaar.

In deze zoom-in van de praatplaat zie je twee onderwerpen voor schoolniveau: iedereen is welkom en diverse werkcultuur. Iedereen is welkom. Met die mindset staat een enthousiaste leraar klaar om aan de slag te gaan. Uiroeptekens en smileys erbij. Onderaan roept iemand draagvlak, terwijl school medewerkers in verschillende vormen een diverse werkcultuur illustreren.

6. Normaliseren van inclusiever onderwijs

Proces

We werken stapsgewijs toe naar de ambitie. Rekening houdend met dat lang niet iedereen nu de ruimte voelt om stappen te zetten naar inclusief onderwijs. Het lerarentekort, corona en de gevolgen daarvan en de inzet op basisvaardigheden, spelen daarbij o.a. een rol. Vanuit vertegenwoordigers van leraren, jongeren en ouders/verzorgers wordt aandacht gevraagd voor het op orde zijn van de randvoorwaarden voor passend en inclusief onderwijs. 